Pausweekend – 28 en 29 september
“De paus komt naar België, en daarom willen we een mini wereldjongerenfestival op touw zetten. We zouden het weekend ‘Hope Happening’ noemen, waarbij alles in teken staat van ‘hoop’. Op tocht gaan in Brussel, opdrachtjes voor onderweg, anderen ontmoeten, een festival met workshops en muziekoptredens, maar ook een avondgebed, slapen op de Heizel in de expo-hallen, en – als kers op de taart – samen de eucharistieviering met de paus beleven in het Koning Boudewijnstadion.”
Dit was de info waarmee ik begin deze zomer naar onze eigen misdienaars in de pastorale eenheid trok. Ja, we zullen een slaapzak en matje moeten meedoen. Nee, ik heb nog niet veel meer informatie. Gelukkig, er was meteen enthousiasme bij onze jongeren! Zonder overdrijven is het ook een ‘once in a lifetime’, een unieke ervaring! “Natuurlijk willen we meegaan!”, klonk het. Maar ook: “Een heel weekend? Wanneer zullen we dan ons schoolwerk kunnen maken? En zullen we onze hobby’s moeten afzeggen?”. Ik mocht uiteindelijk 10 jongeren en mezelf als begeleider inschrijven.
ZATERDAG
7u45
Met koffiekoeken in de hand kom ik een kwartiertje vroeger dan afgesproken aan in het station van Waregem. Er zijn al twee andere vroege vogels. Spannend? “Het valt wel mee”, zeggen ze. Ze zien het zitten! De jongeren komen druppelsgewijs gepakt en gezakt toe. “Hoe gaan ze die tocht van 7,5 km kunnen doen met die loodzware rugzak?”, is hun eerste bekommernis. Ik probeer hen gerust te stellen dat we elkaar zullen helpen onderweg. We gaan voor elkaar zorgen, het hele weekend lang. Enkele ouders én Carine, ons teamlid, blijven om ons het beste toe te zwaaien. Een hele groep van Vichte – Anzegem (VIN JE) heeft hier ook afgesproken. Nog een gezamenlijke groepsfoto voor we naar het perron gaan, en dan sporen we naar Brussel.
8u35
We zitten verspreid over twee wagons, maar het gaat niet anders. Onze gereserveerde plekken blijken niet aangeduid te zijn. Onze jongeren vertellen honderduit over school, de toetsen die ze hebben, wat ze meegenomen hebben in hun rugzak, enzovoort. Er komen heel wat vragen mijn kant uit, over het ‘wat?’ en ‘hoe?’ in het weekend. We zijn als begeleiders echter ook niet veel wijzer geworden – ondanks heel wat e-mails met de organisatie. Het zal een rode draad zijn doorheen het weekend: gewoon alles ter plekke uitzoeken. Ergens hoop ik dat ze ook contacten gaan leggen met de andere groep en met andere jongeren die we ontmoeten, maar zoiets moet spontaan gebeuren. Ik nodig hen er alvast toe uit, dat dit wel heel tof zou zijn.
9u35
We komen aan in Brussel Noord. Sommigen moeten dringend naar het toilet, en schrikken dat het een euro per persoon is. We worden ook meteen aangesproken door de politie “Dat we beter op onze rugzakken moeten letten want er zijn velen op de hoogte van onze komst. Er staan er op de uitkijk om iets mee te grabbelen.” Meteen een wake-up call dat we alert moeten zijn. Het valt inderdaad op dat er heel wat mensen van de veiligheid rondlopen. Terwijl we staan te wachten spelen we het spelletje ‘Ik ga naar de paus en neem mee…’. Het zorgt meteen voor een goeie sfeer!
10u
Op het Simon Bolivarplein krijgen we uitleg over de tocht, een routebeschrijving en enkele boekjes om onderweg in gesprek te gaan met elkaar. We kijken ondertussen om iedereen die dat kan, het gewicht van zijn rugzak te verdelen. Wandelen in Brussel blijkt onmiddellijk zwaar te zijn omwille van de vele niveauverschillen en het wisselende tempo. Riemen worden daarom aangespannen en veters worden geknoopt. Hoewel sommige jongeren zich aanvankelijk afvroegen waarom VIN JE een vlag meedraagt, zijn we heel blij om dat herkenningspunt telkens te zien in die massa. Het geeft ook meteen een internationale indruk. We overlopen kort nog even alle namen van beide groepen, en beginnen er dan aan. Het eerste deel is dwars door Molenbeek – wat vaak negatief in beeld komt op tv – maar we ontdekken heel wat toffe pleinen en groene plekjes. Aan het water houden we even halt om in gesprek te gaan: “Wie is ooit al op tocht geweest? Wat blijft hen daarvan bij?”
Onze misdienaars vragen enkele keren waarom Steven er niet is, waarop we besluiten hem te bellen. Een kwartier leggen ze hem op de rooster (hihi) en laten ze blijken dat ze hem er graag bij hadden gehad. “We missen de Dracula tanden (snoep), een mousse bal, en ja, gewoon zijn aanwezigheid.”, zeggen ze. Gelukkig ontdekken ze al rap dat Dries – jongerenpastor in ons bisdom, en mee met VIN JE – ook wel in is voor onnozelheden.
12u
Puur toeval, we komen aan bij de kerk waar er een ontmoetingsmoment geweest is met alle vrijgestelden van de bisdommen, en we treffen daar ongelofelijk veel politie aan. Wat zou er gebeuren? Zijn we misschien dicht bij het koninklijk paleis? Plots horen we zeggen: “De paus zal dadelijk passeren!” Nog geen minuutje later is het zover; een hele kolonne zwarte auto’s komt voorbij en in het midden een witte Fiat met de paus erin! Wauw, we hebben hem allemaal gezien, op nog geen 5 meter van ons! “Knijp eens in mijn arm”, zeg ik nog. We kunnen het precies niet goed geloven… Blijkbaar zal de paus gedurende zijn bezoek aan België enkele keren afwijken van zijn programma. Zo ging hij al ontbijten met daklozen, en kwam hij nu van het graf van koning Boudewijn.
We bezoeken daarop de prachtige kerk, en eten onze picknick op. Er wordt hier en daar een ‘reel’ gemaakt en gepost. We houden ook de ouders op de hoogte via onze WhatsApp groep. Het rustmoment doet erg deugd, want vele schouders doen al pijn. Ik merk dat de moraal bij sommigen wat ver te zoeken is. Redder in nood is Dries met een zakje snoep!
13u20
We zien stilaan de eerste bollen van het Atomium verschijnen, maar moeten eerst nog door het park van Laken. Daar staat een vrt-ploeg opgesteld die graag wat trekkende jongeren in beeld wil. Een beetje in scène gezet dus, maar zo zijn we wel allen te zien in het middagnieuws. Hoe dichter we uiteindelijk bij het Atomium komen, hoe massaler het aantal mensen wordt. Tot nu toe hadden we geluk met het weer, maar bij het aanschuiven om de expo-hallen binnen te gaan – wat voor geen meter lijkt vooruit te gaan – voelen we echter de bui letterlijk aankomen. We worden volledig uitgeregend. Het is bovendien heel moeilijk om in die drummende massa bij elkaar te blijven. Uiteindelijk hebben we wel allemaal een bandje om en is de bagage gecontroleerd. We besluiten dat we ons niet willen opsplitsen in -16 en +16, en zoeken ons een weg tot aan onze slaapplek. “Het lijkt wel een vluchtelingenkamp”, merkt iemand van onze groep op. Ja, eigenlijk wel, en dit net op Wereldvluchtelingendag. We worden er wat stil van; wat als wij in die situatie zouden terechtkomen?
15u30
Nadat we de matjes hebben uitgerold en onze slaapzakken hebben klaargelegd, hebben we even nood om te bekomen. Er zijn al zoveel indrukken op ons afgekomen, en zo meteen gaan we het festivalterrein op. Sommigen maken een TikTok, anderen zitten even op hun gsm. Zoals voorspeld is het een gezellige drukte op het festival – en een prachtig namiddagzonnetje. Er is overal iets te zien en te beleven. We kunnen niet naar elk tentje gaan, maar we spreken af dat we wat ons aanspreekt nader gaan bekijken. We vullen kaartjes in van Katholiek Onderwijs (bvb. waar zien jullie God in de wereld?), we schrijven een hoopvolle boodschap op een graffiti muur, we kijken hoe er geracet wordt met go-carts en we zien overal dansende groepen rondom ons. De foodtrucks ruiken al lekker, en we worden aangetrokken door een massa jongeren die van de trappen naar beneden komt: het muziekfestival. Voor we daar geraken komen we verschillende mensen tegen – bekende en minder bekende. Het valt op dat we opvallend gemakkelijk contact leggen waar we West-Vlaams horen.
18u30
Na een tof ‘Music for Hope’- moment waar we ons volledig hebben gegeven, zijn we op zoek naar de ruimte waar het gebedsmoment zal plaatsvinden. We komen bisschop Lode tegen, en die weet ons te verklappen dat de paus deze avond nog zal langskomen op het festival. Het avondgebed wordt daarom uitgesteld tot later op de avond. Het is wat zoeken, maar uiteindelijk wordt wel duidelijk: de paus komt, en iedereen wil daarbij zijn! Samen met Ingeborg en enkele anderen wordt de sfeer er goed ingehouden in de zaal. Ze entertaint ons en samen zingen we liederen in allerlei talen, van Kumbaya tot Let it shine!
20u40
Joelend wordt de paus onthaald. We staan op enkele meters van het podium vanwaar hij de jongeren toespreekt. Hij zegt dat jongeren plezier moeten maken in het leven. Dat het hem triestig maakt wanneer hij jongeren verveeld en onderuit gezakt ziet. Hij heeft het tussen de lijnen door over de mentale problemen waar veel jongeren mee in aanraking komen. Hij roept daarom op om elkaar als jongeren te helpen, en om elkaar ook te helpen om verbonden met Hém te leven (hij wijst daarbij naar boven). In het komende jaar van het gebed zijn daar veel kansen toe. Hij besluit met te zeggen dat we allemaal evenwaardig zijn, dat niemand op elkaar mag neerkijken. De enige reden waarom je vanuit de hoogte mag kijken naar iemand, is omdat je hem wil rechttrekken en helpen opstaan.
Onder luid applaus en geroep wordt er een kindje tot bij hem gebracht. Hij wil dat we allen de spontaniteit en de openheid van een kind niet verliezen. Daarop werd het kort stil – als gebed – en zegende hij ons. Slechts 8 minuten aanwezig, maar ze zullen ongetwijfeld blijvend een impact hebben op die 4000 jongeren en begeleiders die erbij waren.
22u
Tijdens het optreden van de groep Portland trekken we ons even terug aan de zijkant, maar wanneer DJ Padre Guilherme op het podium staat, staan we er weer voltallig om het laatste optreden van de avond mee te maken. Nooit gedacht dat zoveel popmuziek een diepere boodschap had. Zowel specifiek religieuze muziek als enkele klassiekers krijgen een stevige beat en opbouw. Het werd een unieke ervaring!
23u50
We ronden de avond af en maken ons klaar om de nacht in te gaan. Of ja, sommigen onder ons tenminste… (ik vernoem geen namen)
ZONDAG
5u
De menigte wordt wakker. Slaapzakken worden open geritst, het geroezemoes begint het gesnurk te overstemmen. Om 5u30 schieten de lichten officieel aan en beginnen ook wij ons klaar te maken. We weten niet of er ontbijt zal zijn – we hopen van wel – en hoe laat we precies moeten vertrekken om op tijd in het stadion te zijn. Onder het mom ‘beter te vroeg dan te laat’, vertrekken we rond 6u zonder rugzakken richting uitgang. Ze beloven dat vrijwilligers op ons gerief zullen letten terwijl wij naar de viering zijn. En passant krijgen we elk een zakje ontbijt in onze handen. Aan het stadion is het één grote chaos om uit te zoeken welke ingang we precies nodig hebben. We worden van pier naar pol gestuurd. Elke vrijwilliger die we aanspreken geeft ons een andere uitleg. Uiteindelijk komen we een deel van VIN JE opnieuw tegen, en schuiven we samen – langzaam! – aan bij de controle.
8u
Tickets en paspoorten – waar er zo op gehamerd was om deze correct bij te hebben – blijken overbodig. Het enige wat voor de veiligheidsdiensten telt is wat we bij hebben. Onze drinkflessen worden na de metaaldetector genadeloos in de vuilnisbak gegooid. Er is geen tegenspraak mogelijk. We staan er wat verbouwereerd bij, want als we het geweten hadden… dan hadden we ze natuurlijk niet meegenomen. Weeral verkeerde info gekregen, maar goed.
Eens in het stadion ontdekken we dat onze plek op het gelijkvloers is. Qua uitzicht op het altaar is het geen goeie plek. We zullen zoveel mogelijk op het scherm moeten meekijken. Maar kort nadien horen we dat de paus in zijn pausmobiel iedereen zal komen begroeten, en dan staan wij op de eerste rij. Plots vinden we onze plek al heel wat beter.
9u30
Enkelen van onze groep zijn al een tijdje weg naar het toilet. Plots krijg ik een telefoontje, “dat ze niet meer het stadion binnen mogen totdat de paus zijn rondgang gedaan heeft en veilig op het podium is”. Super jammer… Ik hoor de teleurstelling aan de andere kant van de lijn, maar ik kan helaas niets doen. Gaan onderhandelen heeft geen enkele zin, want de veiligheid staat hier op prioriteit één. Een kwartier later is het zover; een grootse entree van zowel het koningshuis als van de paus. Kinderen en baby’s worden hem aangereikt. Één voor één zegent hij hen, en hij geeft elk een rozenkransje mee. De sfeer in het stadion is ongelofelijk! We vinden het zelf ook spannend om hem (nogmaals) te zien. 40 000 man die enthousiast is, dat doet wat.
10u
De viering wordt feestelijk ingezet door het Leuvense Universitaire Koor. We hebben elk een boekje (Magnificat) waarin de viering in 4 verschillende talen staat. Zo kunnen we enigszins volgen. Het eerste woord van de paus ‘Goedemorgen!’ doet onmiddellijk de vreugde om zijn aanwezigheid weer losbarsten. Zo zal er nog enkele keren een luid applaus plaatsvinden – voornamelijk tijdens zijn homilie. We zien een ietwat gebrekkige vertaling op het scherm, maar begrijpen daarmee de grote lijnen wel. Tijdens de viering zijn enkele misdienaars erg geïnteresseerd in wat er allemaal aan het gebeuren is. Ik vind het wel tof dat er zoveel ondertiteld en gekaderd kan worden. In het ‘vak’ waarin we de viering volgen is het trouwens een mix aan culturen. De manier waarop sommigen knielend en zeer respectvol bidden, stuk voor stuk jongeren, valt erg op. Wij als Vlamingen zijn meer terughoudend in onze lichaamstaal en emoties.
12u
Eigenlijk zijn we helemaal bevroren, ondanks de dikke truien en sjaals. We wisten dat het koud zou zijn, maar niet dat het zó ijzig zou zijn. Was het uiteindelijk de moeite om bij de viering te zijn? Voluit: ja! Het is voor België een zeer uniek moment – daar zijn we ons erg bewust van – en wij hebben het van dichtbij kunnen beleven. We horen daarop in de luidsprekers dat we een half uurtje moeten wachten vooraleer we het stadion mogen verlaten. Maar wat is 30 minuten als je al zo lang in die immense beleving zit?
Bij de uitgang ontmoeten we plots een groepje leerkrachten uit het Hemelvaartinstituut van Waregem. Ze zijn erg benieuwd naar de ervaringen van ‘hun’ leerlingen. Een toevallige maar toffe ontdekking dat we mensen uit onze omgeving spotten. Bij diezelfde uitgang zien we dat alle spullen die afgenomen werden, plots uitgestald liggen op enkele tafels. Onze drinkflessen staan er helaas niet bij. Zouden we even in de vuilnisbak kijken? Na wat zoeken vinden we ze allemaal terug. Wat zijn we uitgelaten blij! Eind goed, al goed.
14u30
We hebben onze rugzakken opgehaald in de expo, kwamen onderweg de groep die vanuit ons decanaat met de bus was gekomen tegen, zijn weer herenigd met VIN JE, en zoeken ons een baan naar de metro. Het station wordt overspoeld, maar enkele MIVB-medewerkers helpen ons om de juiste tickets te kopen. We horen enkele Franstalige politiemensen zeggen dat de organisatie van het hele gebeuren de wensen overlaat. Ik kan me inbeelden dat het stressvol is om in die omstandigheden te moeten werken. Veel blijkt toch weer eens om communicatie te draaien…
Eens in Brussel Zuid houden we halt om een broodje in de Panos te kopen en om de juiste treintickets aan te schaffen. Waar we op gehoopt hadden, zien we ondertussen gebeuren: de jongeren uit beide groepen zoeken elkaar op. Ze zitten zelfs door elkaar op de terugreis. Super, toch? Enkele geïnteresseerde mensen in de trein vragen naar onze ervaringen met de paus. We steken – wellicht veel te overweldigend – van wal. Het doet deugd om nu ook te kunnen vertellen wat we meegemaakt hebben.
16u
Alle ouders staan reeds te wachten. Het is een blij weerzien. Veel tijd om na te praten heb ik niet, maar ’s avonds krijg ik een berichtje ‘dat de verhalen maar blijven komen’. We moeten beslist nog eens een avond organiseren om samen terug te blikken! Hopelijk krijgen de jongeren nog veel de gelegenheid om te vertellen wat ze hebben beleefd, want zoiets moet je kunnen delen.
Meer foto’s? Ga naar onze fotopagina!